VILLA SAVOYE

هر چند که در نظر بسیاری از صاحبنظران تصور خانه به منزله ماشینی برای زندگی بسیار اغراق آمیز به نظر می رسید اما با این وجود ویلا ساوا Villa Savoye را می توان تبلور اندیشه های عملکرد گرایانه لکوربوزیه در خصوص مسکن مدرن دانست. همچنین در طراحی این بنا به روشنی می توان وفاداری لکوربوزیه به پنج اصلی که وی در سال 1926 در رابطه با معماری معاصر و تکنولوژی جدید تدوین نموده بود را به وضوح مشاهده نمود. این پنج اصل عبارتند از:

1.  ستون ها ساختمان را از روی زمین بلند می کنند (پیلوت در همکف) 
2.  بام مسطح و باغ در بام 
3.  پلان آزاد (امکان جابه جایی دیوارهای داخلی درطبقات) 
4.  پنجره های طویل و سرتاسری 
5.  استقلال دیوار از وظیفه تحمل بار (نمای آزاد) 

ویلا ساوا  در چمنزار وسیعی قرار دارد که درختان بسیاری پیرامون آن را فرا گرفته اند. ورودی اصلی سایت در جنوب قرار دارد اما دسترسی اصلی به بنا در ضلع شمالی قرار دارد و این مسیری است که می بایست با ماشین طی شود. لوکوبوزیه قصد داشت تا با این ترفند مخاطب خود را به دور ویلا چرخانده و با این کار ویلا ساوا را همچون اثری در یک گالری به نمایش بگذارد. در طرح ساختمان این بنا معمار هیچ تلاشی در جهت بوجود آوردن وحدت میان آن و زمین نکرده است، وی ویلا را در میان طبیعت اما جدا از آن در نقطه ای که هیچ درخت و یا پستی و بلندی ای دورنما و چشم انداز آن را مسدود نکرده باشد بنا نمود. بنا به شکل مکعب مستطیلی است که بر فراز ستون هایی بنا شده است. اما این مکعب کامل نیست و بدنه های آن در دو جهت جنوب شرقی و جنوب غربی سبک شده اند تا نفوذ نورطبیعی به داخل امکان پذیر گردد. مقطعی از هر بخش ویلا نشان می دهد که منظر و طبیعت به تمام فضاهای آن نفوذ کرده است.

فضای پارک ماشین ها در پیلوت زیر ساختمان تعبیه شده است. در واقع گاراژ و اتاق های خدمتکاران در سه گوشه پیلوت و پشت دسترسی های عمومی قرار گرفته اند. در بدو ورود به بنا، پس از گذشتن از دیوار شیشه ای، دسترسی به طبقات بالاتر توسط یک پلکان مارپیچ تندیس گونه و یک شیبراه (رامپ) میسر گردیده است. در نظر لوکوربوزیه، پلکان عنصری جدا کننده است، حال آن که شیبراه پیوند دهنده فضاها می باشد. حرکت این شیبراه از تراز همکف آغاز میشود که در دو بخش یکی در داخل بنا و دیگری در امتداد دیوار خارجی آن به آسمان سر بر می دارد و در واقع به مثابه تفرج معمارانه با شکوهی است که از ورودی خانه آغاز می شود، درون آن را می شکافد و به تراس بام ختم می گردد. بدین ترتیب در این ساختمان به خوبی ارتباط میان فضا و زمان مشهود می گردد. آن چه بیش از هر چیز در شاهکار لکوربوزیه چشم را می نوازد گشودگی حجم در مرکز و خلق فضایی باز در ترازی بالاتر از سطح زمین است که منبع اصلی نورگیری فضاهای داخلی نیز محسوب می شود. همچنین چگونگی اتصال این فضا به فضای سبز بام توسط شیبراه موجب پیوند بام به فضاهای اصلی و کارکردی بنا شده است. لوکوربوزیه برای جدا ساختن فضاهای عمومی و خصوصی از یکدیگر از فرم L شکل استفاده کرده است. دو سوم فضای نشیمن با پنجره هایی عریض و کشیده به فضای بیرون دید دارند. ضلع سوم که رو به تراس دارد شامل درهایی است شیشه ای که نیمی از آن ها قابلیت باز و بسته شدن را دارند، از این رو فضای این اتاق می تواند به آسانی به تراس الحاق گردد. 

در جنگ جهانی دوم ویلا ساوا شدیداً آسیب دید و به انبار علوفه بدل گشت. در سال 1959 به مالکیت شهرداری در آمد که در صدد خراب کردن آن برای ساخت مدرسه برآمدند. اما اندکی قبل از عملی شدن آن، ایده آندره مالرو وزیر فرهنگ فرانسه شاهکار لوکوربوزیه را نجات داد. اکنون این ویلا جزئی از اموال "بنیاد لوکوربوزیه" به شمار می رود.