GUGGENHEIM MUSEUM IN BILBAO

اگر نماد مدرنیزاسیون در معماری را کاخ بلورین Crystal Palace جوزف پکستون Joseph Paxton بدانیم، با همان توصیفی که مارشال برمن در کتاب بسیار مهم و تأثیرگذار خود با عنوان تجربه مدرنیته به آن پرداخته است، همانا نماد عصر پست مدرنیزاسیون، موزه گوگنهایم بیلبائو  اثر فرانک گه ری Frank Gehry است. طرح موزه گوگنهایم فرانک گه ری، یکی از مهمترین پروژه هایی است که به عنوان شروع مباحث رویکرد کامپیوتر و معماری، مورد بحث قرار می گیرد. طی مسابقه ای که در سال 1991 میلادی، به منظور طراحی موزه بین فرانک گه ری، آراتا ایسوزاکی Arata Isozaki و گروه کوپ هیمل بلاو Coop Himmelblau Group به انجام رسید، بعد از سه هفته کشمکش بین داوران، در نهایت طرح گه ری به عنوان طرح برگزیده، انتخاب شد، اما کلنگ احداث موزه سه سال بعد یعنی در سال 1994 میلادی بر زمین خورد و بنای آن در اکتبر 1997 میلادی افتتاح گردید. برنامه فیزیکی پروژه توسط موزه گوگنهایم نیویورک  و با سرپرستی توماس کرنز تنظیم شد. آنها خواستار انواع مختلف فضاهای نمایشگاهی و سه نوع گالری بودند؛ اتاق های به اصطلاح کلاسیک برای نمایش مجموعه ی دائمی موزه، فضاهای کمتر متعارف برای نمایش آثار هنرمندان معاصر که خاص این موزه خلق شده اند و در آخر، تالاری بزرگ برای نمایشگاه های موقت و ارائه آثار بسیار حجیم و بزرگ. سطح زیر بنای موزه 32500 متر مربع و ارتفاع آن در بیشترین نقطه 52 متر می باشد.

انتخاب محل سایت موزه در یکی از تقاطع های اصلی شهر، از نظر گه ری نیز در بردارنده ی مزیت قابل توجهی است. موضوع به یکی از نواحی صنعتی متروک مربوط می شود که در امتداد ساحل گسترش یافته است و پل رودخانه نوریون Nevrion از روی آن عبور می نماید. گه ری، در آفرینش ارزش های نشانه ای در تقاطع مزبور، که از نظر استراتژیکی در بهبود شرایط تمامی منطقه موثر است (چرا که در مرکز توسعه ی منطقه قرار دارد)، همه قابلیت های خود را به کار برده است. اتصال زنجیره ای حجم هایی که یکی در دیگری می آمیزند، خط اصلی طرح را تشکیل داده است؛ اقدامی که زایش مجموعه ای از وقایع پلاستیکی و فضایی را سبب شده است. قبل از همه، میدانی به وجود می آید که نه فقط به محل فروش بلیط موزه تخصیص داده شده است، بلکه در بردارنده یک تالار سخنرانی کوچک، رستوران ها و فروشگاه هایی است که مجتمع را به شهر پیوند می دهد. دسترسی به تأسیسات مزبور، از طریق مسیری که در تراز اسکله ساحلی قرار دارد نیز امکان پذیر گردیده است. در فضای داخلی، ارتفاع پنجاه متری هال، شرایط لازم را برای نصب تأسیسات بزرگ فراهم نموده است، ضمن اینکه گالری های ترازهای سه گانه بالکن، آسانسور بسیار حجیم و فضاهای متنوع نمایشگاهی را آزاد می سازد. پیچیدگی اشکال این پروژه چنان بود که روش های ارائه پروژه به صورت دو بعدی، از عهده این کار بر نمی آمدند. کامپیوتر، به عنوان تنها ابزار اجراء و دیداری کردن، امکان فنی مسلط شدن بر چند و چون پروژه از لحاظ شکلی و اقتصادی را فراهم آورد. دفتر گه ری، با استفاده از برنامه کاتیا  Catia ، که صنایع هوافضا آن را کامل کردند، مدل های مطالعاتی را رقومی کرد. سپس کامپیوتر، سطوح را تحلیل و بر اساس محدودیت های سازه ای، کارکردی و اقتصادی پروژه، آنها را تصحیح نمود. داده های عددی که به این ترتیب به دست آمد، بار دیگر بر یک مدل پیاده شد تا حجم ها کنترل شوند و در صورت لزوم تغییر یابند. این رفت و برگشت بین مدل های مطالعاتی و ترجمان رقومی آنها، بنیاد شکلی پروژه را به وجود آورد. سپس، از داده های کامپیوتری برای تهیه پلان های ساخت موزه استفاده شد. کارخانه های سازنده، مستقیماً از فایل های کامپیوتری برای طراحی و کنترل ساخت اجزاء ساختمان، استفاده کردند. سازه، یکپارچه از فولاد است. سازه ی نگهدارنده ی حجم های خمیده، از قطعات راست خط تشکیل شده است که ابعادشان بر اساس شعاع منحنی ها تغییر می کند. اسکلت ثانوی که از قطعات خمیده ی نهاده بر یک شبکه تشکیل شده است، توری را تشکیل می دهد که مصالح عایق کاری، آب بندی و پوشش نما بر آن آویخته شده است. گه ری، ابتدا قصد داشت از فولاد ضد زنگ برای پوشش بیرونی موزه استفاده نماید، اما آزمایش های روکش سطح، ناموفق از کار در آمد. سپس، توجه وی به تیتانیومی که تصادفاً در دفتر کارش بود جلب شد. این آلیاژ در برابر رنگ پریدگی مقاوم و تغییر پذیرتر است. بعد از اتمام ساخت موزه، گه ری به عنوان معمار خلاق قرن انتخاب گردید. معماری او غریب، خارق العاده و به نحو نابی لذت بخش است.