Seattle Central Library

بسیاری از بناها نظیر برج ها، موزه ها و آسمان خراش ها به عنوان شاخصه های معماری شهرهای مختلف شناخته شده اند اما تنها یک کتابخانه به عنوان نمادی بین المللی برای یک شهر محسوب می شود؛ کتابخانه مرکزی شهر سیاتل Seattle Central Library در ایالات متحده United States هرچند که این کتابخانه دارای گنجینه ای از کتاب های ارزشمند، سیستم های تکنولوژیک بسیار پیشرفته و بسیاری محاسن دیگر است، اما شهرت آن تنها و تنها نتیجه نبوغ "رِم کولهاوس"   Rem Koolhaas و معماری و صف ناپذیر بنا می باشد. ظاهر متفاوت این بنا با آنچه در پیرامون آن به چشم می خورد هرگز دلیلی بر عدم توجه به بستر و زمینه طرح نمی باشد، چرا که شیوه پاسخگویی به نیازهای سایت در نظر رِم کولهاوس چیزی فراتر از همخوانی مصالح، رنگ و ارتفاع ساختمان با همجواری هاست. در یک کلام می توان اظهار نمود که در این بنا، عملکرد به درون توده ای از پیش طراحی شده تزریق نشده و فرم بنا برآمده از تمامی نیازهای عملکردی درون و بیرون آن است. پوسته دو لایه ای که مهمترین شاخصه فرم نیز محسوب می شود شبکه ای لوزی شکل از جنس فولاد و شیشه است که بنا را کاملاً پوشانده و نه تنها سبب حداکثر استفاده از نور طبیعی و کاهش اتلاف انرژی در تمامی طبقات می شود بلکه نقشی سازه ای داشته و موجب کاهش تعداد ستون ها در داخل پلان و انتقال بار به جداره ساختمان نیز شده است. در خصوص نحوه ارتباط با فضای شهری و ظاهر غیر صمیمی بنا برخی از منتقدین مطالب فراوانی نوشته اند اما آمار بسیار بالای مراجعین ساختمان - بیش از دو میلیون نفر در سال – حاکی از موفقیت بنا در پاسخگویی به نیازهای مراجعین بوده است. این بنا با زیر بنایی معادل 34 هزار متر مربع یک بلوک شهری کامل را به خود اختصاص داده و به دلیل تفاوت سطح ارتفاع خیابان های دو سمت ساختمان، دو ورودی مجزا در طبقات اول و سوم، در دو سوی بنا طراحی شده اند. یکی از تکنولوژی های قابل توجه در کتابخانه سیستم اتوماتیک انتقال و دسته بندی کتب است که اتلاف وقت کتابداران در فرایند بررسی و دسته بندی کتب را به حداقل می رساند. قفسه ها و مخازن کتاب در چهار طبقه میانی ساختمان در آرایشی مارپیچی نسبت به یکدیگر قرار گرفته اند که شماره بندی آنها از عدد "000"  آغاز و به "999"  ختم پیدا می شود. در این نوار مارپیچ تعداد 6233 قفسه در مجموع 780000 کتاب را در خود جای می دهند که این عدد را تا یک میلیون و پانصد هزار کتاب بدون اضافه کردن قفسه ممکن می باشد. آنچه در داخل بنا بیش از هر چیز تاثیر گذار است پیوند فضاهای داخلی از یکسو با سازه و از سوی دیگر با گرافیک و رنگ آمیزی است. استفاده از گرافیک در جزییاتی نظیر کدهای سیستم کتابداری "دهدهی دیویی"  که بر روی کف پوش های مجاور قفسه ها نوشته شده و همچنین کفپوش های وسیع چاپ دیجیتال با نقش گیاهان در لابی اصلی به چشم می خورد. استفاده از رنگ های جذاب در پلکان و راهروهای ارتباطی تصاویری به یادماندنی از فضاهای داخلی را در ذهن عموم ثبت می کند. این بنا یکی از موفق ترین ساختمان های عمومی در رعایت استانداردهای پایداری انرژی است. در سیستم تهویه هوا هیچ گازی که مبنای گاز گلخانه ای داشته باشد و نیز در سیستم اطفا حریق از هیچ نوع گاز هالوژنی استفاده نشده است. حداکثر استفاده از انرژی خورشیدی و آب باران از دیگر مصادیق موفقیت بنا در پایداری انرژی می باشد.

در این بنا هر طبقه بر اساس محل قرارگیری به عملکردی جدا اختصاص یافته است؛ طبقه همکف شامل مرکز کودکان، بخش دریافت کتب و تالار کنفرانس می باشد. طبقه اول محل کار کارکنان و بررسی مدارک، طبقه دوم؛ سالن نشیمن، فضای تجاری، رسانه های جدید و بخش راهنمای مطالعه را در خود جای داده است، طبقه سوم شامل اتاق های جلسات است که فضاهای ارتباطی و سالنی شاخص به رنگ قرمز دارد. طبقه چهارم؛ شامل 145 سیستم کامپیوتر و بخش خدمات مرجع است، طبقه پنجم تا هشتم به مارپیچی از مخازن کتب اختصاص یافته است. در طبقه نهم، سالن مطالعه نویسندگان و در بالاترین طبقه فضاهای اداری و مدیریت قرار گرفته اند.